HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO CỦA HỌC SINH TRONG GIỜ HỌC NGỮ VĂN

HOẠT ĐỘNG TRẢI NGHIỆM SÁNG TẠO CỦA HỌC SINH TRONG GIỜ HỌC NGỮ VĂN

Nối tiếp những thành quả tích cực từ việc tổ chức các hoạt động trải nghiệm sáng tạo, ngay từ đầu năm học, chúng tôi đã chủ động tổ chức, hướng dẫn học sinh sưu tầm, tìm hiểu những mẫu vật thật nhằm làm tư liệu trực quan sinh động phục vụ các tiết học làm văn. Cụ thể, trong loạt bài làm văn lớp 9: Sử dụng một số biện pháp nghệ thuật, sử dụng yếu tố miêu tả trong văn bản thuyết minh.

Có thể nói, hoạt động này là cụ thể hóa của hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Với đề bài cụ thể để luyện tập: Thuyết minh một trong các đồ dùng sau: Cái quạt, cây bút, cái kéo, chiếc nón . Ngoài yêu cầu chính là làm kiểu bài thuyết minh: giới thiệu, trình bày… học sinh biết nâng cao khi kết hợp với các biện pháp nghệ thuật và miêu tả nhằm làm cho bài văn thêm sinh động, hấp dẫn gây hứng thú. Bốn vật dụng được phân cho bốn nhóm trong lớp. Việc ở nhà là các nhóm tìm, sưu tầm đồ dùng được phân công. Kế tiếp là họp nhóm viết dàn bài thuyết minh, trên cơ sở đó tạo các biện pháp nghệ thuật hợp lí như: để cho đồ vật trở thành nhân vật kể lại chuyện mình – tất nhiên yếu tố thuyết minh vẫn là chủ yếu. Lựa chọn chi tiết tiêu biểu kết hợp với yếu tố miêu tả để cho đối tượng thuyết minh được cụ thể, vừa chi tiết, sinh động … Đến lớp, các nhóm thực hiện phần thuyết trình, chất vấn dưới sự tổ chức, khắc sâu và củng cố của thầy giáo. Cá biệt có nhóm đã đem đến phần thuyết trình của mình bằng việc sắm vai tiểu phẩm : có nhân vật, có tình tiết, giải quyết và kết thúc thú vị.

Việc sưu tầm công phu, phong phú; nhiều ý tưởng hay khi trải nghiệm sáng tạo các chi tiết thuyết minh, phải kể đến các nhóm sưu tầm cái quạt, chiếc nón. Ngoài chiếc quạt nan thường thấy, các em đã tìm thêm các loại: quạt giấy xếp, quạt xếp có đề thơ, quạt giấy trang trí, các loại quạt điện … thậm chí các em còn nhắc đến cái quạt thóc – loại quạt to, hình vuông dùng để giê lúa, làm sạch thóc khi ngoài đồng ít gió – một vật dụng cũng rất gần gũi với công việc nhà nông . Ấn tượng hơn nữa là nhóm sưu tầm chiếc nón. Ngoài chiếc nón lá thường thấy, học sinh đã tìm được các loại nón: nón lá bài thơ, nón quai thao của những làn quê Quan họ, mũ cối của các anh bộ đội, các loại mũ vải, mũ phớt, mũ rộng vành của các nữ sinh hay của các qúy bà sang trọng… Ngoài ra, điều bất ngờ là các em đưa thêm chiếc nón bảo hiểm rất thông dụng hiện nay mà đôi lúc ta không nghĩ tới. Quả thực, với một hoạt động trải nghiệm sáng tạo như thế, ta thấy chất lượng của tiết dạy học được nâng cao rõ rệt. Học sinh tích cực hoạt động, yêu thích học bộ môn và tiết học trở nên hứng thú

Thông qua việc sưu tầm, học sinh có cơ hội tìm hiểu sâu hơn về cấu tạo, công dụng, cách bảo quản, và ý nghĩa cuả các vật dụng trong đời sống… học sinh trở nên hào hứng, hợp tác nhau trong việc chọn lựa, tìm kiếm, nghiên cứu, tìm hiểu ... Các biện pháp tổ chức, các hình thức thực hiện sẽ càng phong phú, đa dạng và chất lượng giáo dục được cải thiện đáng kể.

Sưu tầm mẫu vật thật nhằm tổ chức hoạt động trải nghiệm sáng tạo cho học sinh trong môn Ngữ văn đã đem lại hiệu quả đáng khích lệ trong công tác giáo dục hiện nay nói chung, và ngay cả môn Ngữ văn đặc thù nói riêng. Để không ngừng phát huy tác dụng tích cực của hoạt động này, trong từng tiết học, rất cần sự tận tâm, trách nhiệm của người giáo viên. Có được ý tưởng rất quan trọng cho giáo viên có thể định được các yêu cầu cụ thể để học sinh tìm hiểu và sưu tầm.

Giáo viên thực hiện: Lê Cao Trinh